Lý do và tác động của việc nhân dân tệ giảm giá

Nhân dân tệ ngày 5/8 giảm ngay so với USD, tỷ giá USD/CNY lần đầu vượt ngưỡng 7 trong hơn một thập kỷ.Trung Quốc cho rằng “chủ nghĩa bảo hộ thương mại” và “chủ nghĩa đơn phương” gây nên sự mất giá của nhân dân tệ.

Những năm 1960, kinh tế gia người Mỹ Milton Friedman cho rằng tỷ giá hối đoái tự do có thể dẫn đến “thương mại trái đất thoải mái hơn… và giảm các loại thuế quan". Trong trường hợp Trung Quốc, logic của ông bị đảo ngược: việc áp thuế đang dẫn đến tỷ giá hối đoái thoải mái hơn.

Hôm 1/8, Tổng thống Mỹ Donald Trump cảnh báo ông sẽ sớm áp thuế 10% lên 300 tỷ USD hàng hóa Trung Quốc chưa bị ảnh hưởng bởi chiến tranh dịch vụ thương mại. 4 ngày sau, Trung Hoa đáp trả bằng cách để tỷ giá nhân dân tệ (CNY) so với USD giảm tự do. Tỷ giá USD/CNY vượt 7, ngưỡng tâm lý quan trọng, lần đầu tiên trong hơn một thập kỷ. Phố Wall lao dốc theo, với Dow Jones chốt phiên 5/8 giảm 767,27 điểm, tương đương 2,9%.

Kể từ cuộc cải tân tỷ giá hối đoái năm 2015, nhà chức trách Trung Hoa cho biết họ sẽ giữ nhân dân tệ ổn định so với một rổ tiền tệ, hiện có 24 đồng tiền - từ baht Vương Quốc Nụ Cười đến zloty Ba Lan. Tổng tỷ trọng của USD (và các đồng tiền khác neo theo USD) trong rổ này là khoảng 30%. điều này cho thấy USD vẫn giữ vai trò quan trọng.

hầu như những bên nắm giữ nhân dân tệ vẫn tập trung vào giá trị của đồng tiền này so với USD, vì vậy, nhà chức trách Trung Hoa không thể rời mắt khỏi tỷ giá USD/CNY. Mọi sự suy yếu đáng để ý của nhân dân tệ so với USD đều khiến mọi người lo ngại, bất kể điều gì đang xảy ra so với rổ tiền tệ. Sự lo ngại đó có thể tự trầm trọng, khiến áp lực bán gia tăng.

Đàm phán Thương mại dịch vụ với Mỹ đã sụp đổ, Trung Hoa không còn nhiều lý do để giữ giá nhân dân tệ chỉ nhằm làm Nhà Trắng vui miệng. Ảnh: Economist.
 

Sức mạnh của nhân dân tệ so với USD cũng là mối quan tâm đặc biệt với Tổng thống Trump cùng các quan chức Mỹ. Điều này có vẻ kỳ lạ nhưng ông Trump tin rằng các quốc gia khác đang lợi dụng Mỹ bằng cách hạ giá nhân tạo hàng hóa. Chính quyền Trump do đó luôn theo dõi những dấu hiệu cho thấy các chính phủ nước ngoài cố tình hạ giá nội tệ để làm cho hàng xuất khẩu cạnh tranh hơn. Trung Quốc từng thao túng tiền tệ và thặng dư thương mại lớn với Mỹ, đồng nghĩa nhân dân tệ luôn bị theo dõi chặt chẽ.

Vì hai lý do trên, để làm Nhà Trắng yên lòng và trấn an những bên nắm giữ nhân dân tệ, nhà chức trách Trung Quốc đã ngăn USD/CNY không vượt quá 7. Trong nửa cuối năm 2018, ngân hàng trung ương China (PBOC) đã giúp sức nhân dân tệ bằng cả lời nói và hành động, vừa nhấn mạnh sự cần thiết phải ổn định tỷ giá, mua vào nhân dân tệ từ nước ngoài, và tăng chi phí của việc đầu cơ tiền tệ thông qua thắt chặt chính sách.

Tại sao Trung Quốc lại thay đổi cách tiếp cận vào khoảng này? Những năm vừa mới đây, nhà chức trách Trung Quốc đã thắt chặt kiểm soát dòng vốn.

Do đó, họ không quá lo ngại nhân dân tệ suy yếu sẽ khiến người dân China bán nội tệ, mua ngoại tệ. (Theo PBOC, ngưỡng này không giống như “một cái đập” mà nếu đập vỡ thì dẫn đến ngập lụt). Đàm phán dịch vụ thương mại với Mỹ đã sụp đổ, Bắc Kinh không còn nhiều lý do để giữ giá nhân dân tệ chỉ nhằm làm Nhà Trắng vui mừng.

Cuối cùng, nhân dân tệ suy yếu hơn cũng chỉ là phản ứng tự nhiên và thoải mái của Thị phần với thuế của Mỹ. Loạt thuế quan mới sẽ ảnh hưởng đến lợi nhuận của các nhà xuất khẩu Trung Quốc, từ đó giảm số lượng nhân dân tệ họ có thể mua vào bằng USD thu từ xuất khẩu. xu thế này tạo thành áp lực giảm lên nhân dân tệ, ngay cả khi đồng tiền này được thả nổi. Thực tế, PBOC đã nhanh chóng đổ lỗi cho “chủ nghĩa bảo hộ dịch vụ thương mại” và “chủ nghĩa đơn phương” tạo ra sự mất giá của nhân dân tệ.

Đáp lại, Nhà Trắng chắc chắn sẽ cáo buộc Bắc Kinh dùng nội tệ để làm vũ khí trong cuộc chiến thương mại. Chính xác hơn, Bắc Kinh đã ngừng hãm đà mất giá nhân dân tệ bởi họ thấy ít có chức năng đạt thỏa thuận dịch vụ thương mại với Mỹ.

 >>> Nguồn: Nguyên nhân và tác động của việc nhân dân tệ áp dụng chính sách giảm giá